A simple idea: All Balkan countries take the OECD PISA test – and the Commission includes it in its Progress Report

 

Sometimes a simple idea has the potential to have a lot of impact. Here is one simple idea for the day, split into three concrete recommendations:

a. the European Commission – and in particular DG enlargement – ask all Western Balkan countries to take the regular PISA tests of the OECD, as one important way to assess whether in the future their economies will be able to “withstand competitive pressure” – which is one of the 1993 Copenhagen criteria.

b. the European Commission includes the scores of PISA as one of its main indicators in the annual progress report section on economic criteria – and includes a table comparing the performance of countries in the region with the rest of the EU.

c. civil society organisations in Balkan countries use this as a trigger to launch a broader debate in their countries on the quality and importance of education in national debates. Both of which are currently – to put it mildly – sub-optimal for countries trying to converge with a much more prosperous European Union.

This morning I met senior people in DG Enlargement in Brussels and made this proposal. I also made it in many recent presentations with EU ambassadors and EU officials in Paris, Skopje, Zagreb, The Hague, Berlin, Rome, Ankara and Istanbul. And as a result of some feedback I am increasingly hopeful on the first and second recommendation above. (This in turn will help with recommendation three.)

For more on all this see our forthcoming report on how to assess in future progress reports whether a candidate has a “functioning market economy”. For those impatient now, here are a few core facts:

Background: candidates, potential candidates and PISA

It seems obvious: one of the most important factors contributing to future development of an economy is the quality of the national education system.  And one of the most straightforward ways to launch a debate on this is to look at the OECD’s PISA tests, taken since 2000, every three years in some 65 countries.

Take a look at some recent findings:

PISA results – mathematics 2012

Taiwan (top country)[1]

560
Netherlands (top EU15 country) 523
Estonia (top EU13 country) 521
Croatia 471
Serbia 449
Turkey 448
Bulgaria (lowest EU country) 439
Montenegro 410
Albania 394
Bosnia and Herzegovina
Kosovo
Macedonia

PISA results – reading 2012

Japan (top country)[2] 538
Finland (top EU15 country) 524
Poland (top EU13 country) 518
Croatia 485
Turkey 475
Serbia 446
Bulgaria (lowest EU country) 436
Montenegro 422
Albania 394
Bosnia and Herzegovina
Kosovo
Macedonia

PISA results – science 2012

Japan (top country)[3] 547
Finland (top EU15 country) 545
Estonia (top EU13 country) 541
Croatia 491
Turkey 463
Serbia 445
Cyprus (lowest EU country) 438
Montenegro 410
Albania 397
Bosnia and Herzegovina
Kosovo
Macedonia

 

These tables raise many fascinating and important policy questions:

1. How can Albania and Montenegro close the serious gap (serious even compared to other countries in the region)?

2. How can all these countries learn from Estonia or Poland, some of the best performers among former communist countries?

3.  Where would Macedonia, Kosovo and Bosnia and Herzegovina stand if they took the test? (Macedonia took the test in 2000: 381 in math, 401 in science, 373 in reading – abysmal scores I discussed in a recent Rumeli Observer; it is now taking it again for the first time this year).

Of course it would also be useful to have other credible education statistics from ALL candidates and potential candidates that allow for EU-wide and Europe-wide comparisons.
Here are some good statistics which already exist for the EU and some of the candidate countries. Again, they raise interesting policy issues.

They might also – if properly highlighted – trigger more important policy debates.

 

4 YEAR OLDS IN SCHOOL

How many 4 year old are in primary or pre-primary education? In the EU

91.7 % of four year-olds were in pre-primary or primary education across the whole of the EU-27 in 2010. Participation rates of four year-olds in pre-primary or primary education were generally high — national averages of over 95 % in Belgium, Denmark, Germany, Ireland, Spain, France, Italy, Luxembourg, the Netherlands and the United Kingdom; as well as in Iceland and Norway. By contrast, Greece, Poland and Finland reported that fewer than 70 % of four year-olds were enrolled; lower rates were also recorded in the EFTA countries of Liechtenstein and Switzerland, as well as in the acceding and candidate countries of Croatia, the former Yugoslav Republic of Macedonia and Turkey.”

Only national data are available for Croatia and the former Yugoslav Republic of Macedonia (data for 2010), where rates stood at 57.4 % and 24.0 % respectively. More than half of the 25 level 2 Turkish regions reported that less than 20.0 % of four year-olds participated in pre-primary or primary education in 2011. The lowest participation rate was recorded for the southern Turkish region of Gaziantep, Adıyaman, Kilis (9.7 %), while the second lowest rate was recorded for İstanbul (10.9 %).”[4]

17 YEAR OLDS IN EDUCATION

“The number of students aged 17 in education (all levels combined) in the EU-27 in 2010 was 5.2 million, equivalent to 91.7 % of all 17-year-olds. The age of 17 is important as it often marks the age at which young people are faced with a choice between: remaining in education; following some form of training; or looking for a job. The number of 17 year-olds in education relative to the population of 17 year-olds exceeded 80 % in the vast majority of the regions within the EU in 2011, and this pattern was repeated across all of the EFTA regions … As such, for one reason or another, the vast majority of young people aged 17 remained in the education system at or even after the end of compulsory schooling.”

This indicates, for instance, a clear problem in Turkey:

“Among the acceding and candidate country regions, the proportion of 17 year-olds who remained in education was above 80.0 % in Croatia (national data) and three Turkish regions (including the capital city region of Ankara and two north-western regions of Bursa, Eskişehir, Bilecik and Tekirdağ, Edirne, Kırklareli). There were four Turkish regions where the proportion of 17 year-olds who remained in education was 50.0 % or lower — they were all in the south and east of the country, namely: Sanlıurfa, Diyarbakır; Mardin, Batman, Sırnak, Siirt; Ağri, Kars, Iğdir, Ardahan; and Van, Muş, Bitlis, Hakkari. The lowest ratio of 17 year-olds remaining in education was recorded in Van, Mus, Bitlis, Hakkari, where the share was only slightly more than one third (35.5 %) in 2011.

“An indicator that presents information about early leavers from education and training tracks the proportion of individuals aged 18–24 who have finished no more than a lower secondary education, and who are not involved in further education or training: some 13.5 % of 18–24 year-olds in the EU-27 were classified as early leavers from education and training in 2011, with a somewhat higher proportion of male early leavers (15.3 %) compared with female early leavers (11.6 %). Europe’s growth strategy, Europe 2020, has set an EU-27 target for the proportion of early leavers from education and training to be below 10 % by 2020; there are individual targets for each of the Member States that range from 5 % to 29 %.”

Tertiary education:

“Tertiary education is the level of education offered by universities, vocational universities, institutes of technology and other institutions that award academic degrees or professional certificates. In 2010 (the 2009/10 academic year), the number of students enrolled in tertiary education in the EU-27 stood at 19.8 million; this was equivalent to 62.7 % of all persons aged 20–24.

In candidate countries:

“In Turkey there was a particularly high concentration of tertiary students in Bursa, Eskişehir, Bilecik — this may be attributed to there being an open university in Eskişehir, where a high proportion of students are enrolled on distance learning courses. Otherwise, the ratio of students enrolled in tertiary education to residents aged 20–24 was below 60 % for all of the remaining regions in the candidate and accession countries.”

Tertiary attainment

“In 2011, for the EU-27 as a whole, just over one third (34.6 %) of 30–34 year-olds had completed tertiary education. These figures support the premise that a rising proportion of the EU’s population is studying to a higher level — in keeping with one of the Europe 2020 targets, namely, that by 2020 at least 40 % of persons aged 30–34 in the EU-27 should have attained a tertiary level education.”

Again Turkey is backward:

“Bati Anadolu (23.6 %) — which includes the Turkish capital city of Ankara — was the only Turkish region to report that more than one in five of its residents aged 30–34 had attained a tertiary level education. By contrast, the lowest ratios … were recorded for the north-east of Turkey (Kuzeydoğu Anadolu), where only just over 1 in 10 (10.2 %) of the population aged 30–34 had attained a tertiary level education.

 

One thing should be obvious: if PISA rankings and such tables are seriously discussed in candidate countries, everyone would benefit. And if the EU can manage to encourage a focus on such issues – through its own regular assessments – everyone would gain.

So let us hope that this simple idea will indeed be picked up.

 


[1] Shanghai, Singapore, and Hong Kong excluded as cities.

[2] Sic.

[3] Sic

[6] Croatia, 2002; Serbia, 2004.

[7] Albania, 2007.

[8] Albania, 2009.

 

ЗОШТО МАКЕДОНИЈА НЕ Е ФИНСКА (“Why Macedonia is not Finland” – full text in Macedonian)

ЗОШТО МАКЕДОНИЈА НЕ Е ФИНСКА

Една од државите во светот за која сигурно очекувате да биде на врвот на сите национални рангирања сигурно е Финска. Не е важно што се мери – среќа, креативност, одржливост, родова еднаквост, благосостојба на децата…Финска секогаш завршува како глобален лидер.

Минатото лето патував во Финска за да научам повеќе за финската експертиза во менаџирањето на границите. Патував низ земјата со еден фински генерал и ги посетувавме границите со Русија, крајбрежната стража и аеодромот во Хелсинки учејќи за новите технологии и алатки за меѓународна комуникација во регионот на Балтичкото море.

Тоа беше една импресивна демонстрација на финската компетенција и потсетник за тоа како една мала нација е изложена геополитички со векови. Но, отвори и прашања – како финската нација станала толку просперитетна? Дали нивната приказна на напредокот и просперитетот содржи пошироки лекции и за други мали европски држави со проблематично минато и комплицирано соседство? Што би и требало на Македонија (Косово, Албанија, Босна или Србија) за да станат богати и просперитетни како Финска во некое време во иднина? Зошто Македонија не е Финска?

Во обид да „ископам“ што е можно повеќе за Финцките се обидов да ја најдам и прочитам сета достапна литература на германски и англиски. Се надевам дека моите фински пријатели ќе ме поправат доколку текстот содржи површни импресии и коментари и ќе ги додадат и своите гледишта.

Колку за споредба

Прво, нешто околу тоа како се мери успехот на земјата. Ако проучувате колку многу и колку различни интернационални рангирања постојат, сигурно ќе бидете во право ако решите да не ги земате пресериозно. Како и да е, земени како група рангирањата можат да раскажат интересна приказна. Еве една колекција од повеќе интернационали рангирања кои ги погледнав за минатата година пред да тргнам на пат кон Северот.

Постои Индексот на среќа на Обединетите нации кој е базиран на работата на Глобалниот институт на Џефри Сачс.

„Според извештајот за среќа на ООН од 2 Април Финска е рангирана како втора најсреќна земја после Данска“

Потоа, тука е и Индексот за просперитет од 2012 година каде што Финска е седма:

1 Норвешка
2 Данска
3 Шведска
4 Австралија
5 Нов Зеланд
6 Канада
7 Финска
8 Холандија
9 Швајцарија
10 Ирска

Потоа го имаме Индексот на одржливост на општествата каде што Финска повторно е во првите десет:

Човекова благосостојба Економска благосостојба
2006 2008 2010 2012 2006 2008 2010 2012
Исланд 5 4 4 1 Швајцарија 9 1 1 1
Норвешка 2 1 1 2 Шведска 4 3 2 2
Шведска 1 2 2 3 Норвешка 12 9 3 3
Финска 3 3 3 4 Чешка 8 5 4 4
Австрија 6 5 5 5 Данска 1 6 6 5
Јапонија 4 6 6 6 Финска 6 7 7 6
Швајцарија 13 9 9 7 Естонија 5 2 9 7
Холандија 12 14 14 8 Словенија 3 4 5 8
Ирска 9 8 7 9 Австралија 11 13 10 9
Германија 7 7 8 10 Луксембург 2 12 8 10

Глобалниот индекс на креативноста се однесува на технологијата, талентите и толеранцијата. (Финска е прва во првите две категории):

1. Шведкса
2. САД
3. Финска
4. Данска
5. Австралија
6. Нов Зелан
7. Канада
8. Норвешка
9. Сингапур
10.Холандија

Индексот за благосостојба на децата на УНИЦЕФ ја рангира Финска во првите 5 земји:

1. Холандија
2. Норвешка
3. Исланд
4. Финска
5. Шведска
6. Германија
7. Луксембург
8. Швајцарија
9. Белгија
10.Ирска

Финска е и првата земја во светот која на жените им го дала правото на глас и правото да бидат бирани во парламентот. Првиот фински парламент во 1906 има 19 жени од 200 пратеници. Овој процент не беше достигнат во Турција се до 2011. Последниот Индекс за родовите разлики од 2012 покажува дека Финска се уште е лидер во однос на правата на жените и рамноправност на половите:

1.Исланд
2.Финска
3.Норвешка
4.Шведска
5.Ирска
6.Нов Зеланд
7.Данска
8.Филипини
9.Никарагва
10.Швајцарија

Дури и неодамнешнио Индекс на земји со пријателска инфраструктура за велосипеди ја сместува Финска во топ петте земји:

1. Данска
1. Холандија
3. Шведска
4. Финска
5. Германија
6. Белгија
7. Австрија
8. Унгарија
9. Словачка
10.Обединето кралство

 

Конечно, рангирањата кои допринесуваат најмногу за тоа Финска да биде глобална сензација се ПИСА тестовите, односно Програмата за меѓународно оценување на учениците спроведена од Организацијата за економски развој и соработка (ОЕЦД). Тестовите мерат писменост, математика и научни вештини на 14 и 15 годишните ученици низ целиот свет. Финските резултати од овие тестови од 2001 наваму буквално донесоа илјадници делегати во северната земја кои сакаат да видат во што е тајната на финскиот успех.

Да, но зошто?

Накусо, на Финскаи оди добро. Очигледното прашање за Македонците, Албанците, Босанците и Србите кои гледаат на овие рангирања е дали тие воошто имаат некаква релевантност во нивните општества.

Која е причината и ефектот од ваквата успешна приказна? Дали е изненадување дека во општество во кое децата живеат добро и се здрави, растат во семејства чии родители живеат и работат во креативни градови и исто така, имаат добри училишта? Зарем не е очигледно дека држава каде што девојчињата живеат во околина која негува рамноправност на половите ќе биде подобра држава во однос на образованието што им се нуди на жените отколку патријархални општества каде што жените не можат да наследат земја како што е во случајот на Косово?! Дали финскиот успех е резултат на нивниот добар образовен систем…или е обратно?

Позади ова навидум нерешливо прашање лежи друго, поголемо прашање. Дали некој знае друга држава чиј што јазик го разбираат многу малку странци, а кои што успеале да произведат корисни патокази за домашните реформи?

“Ако племето од другата страна на реката преминало од камено во бронзено доба, тогаш вашето племе се соочува со изборот или да се држи до својата компаративна предност од каменото доба или да емулира со соседното племе во бронзената доба…стратегијата на емулација беше задолжителна премин-точка за сите нации кои денеска важат за богати“ (Ерик.С. Рејнерт)

Земете го образованието. Досега многу е напишано на тема „лекции од Финска“ и нивниот успех на ПИСА тестовите. Финските деца одат на училиште помалку часови од другите деца било каде на светот: 5.500 часа на возраст од 7 до 14 години споредено со повеќе од 7.000 часа во другите земји членки на ОЕЦД. Италијански петнаесетгодишник ќе оди на училиште две години подолго од негов фински врсник. Тие, исто така, тргнуваат две години порано на училиште. Италија е рангирана 32 во математика и наука и 27 во читање на ПИСА тестовите. Очигледно, успехот не е механички резултат на часовите поминати на училиште.

Ова покренува многу прашања. Што да се емулира? Што Финските ученици учат, кога тие не се во училиште? Во цело поглавје во неодамнешната книга за финското образование  се опишува за учењето во не-училишната средина,   улогата на музеите и библиотеките. Во 2010та година имало 790 главни  и филијални библиотеки во Финска. Годишно, имало по 53 милиони посетители во библиотеките, а просечниот број на  кредити по предметите годишно за секој Финец е 18. Би било интересно да се споредат статистиките од Македонија или Косово, почнувајќи со бројот на народните библиотеки и споредувањето на читателските навики Експертот за образование Паси Сахлберг, напиша:

Што прават учениците во Финска кога часовите им завршуваат порано за разлика од другите земји:? Во принцип, учениците слободно можат да си одат дома во попладневните часови, освен ако не им се нуди нешто во училиштето. Основните училишта се охрабруваат да организираат  активности за најмладите  после училиште и едуактивни или рекреативни клубови за постарите.

Тој додаде дека две третини од учениците на возраст од 10 до 14 години се дел од најмалку една младинска асоцијација.

Што се лекциите на политиката: Дали се тоа деца во земјите каде што има многу креативни симулации надвор од училиштето, па не треба да трошат премногу време за часовите… но, дали реверсот е точен во земјите кои немаат музеи или јавни библиотеки?  Дури и во  интернет ерата книгите и мрежата на јавни библиотеки е важна кога станува збор за симулирање на љубовта кон читањето? (Или, можеби  е уште поважно кои видови на детски книги ќе се најдат на нивниот јазик, откако тие стапнале во библиотека?

Од друга страна, ако сѐ работи, бидејќи „тоа трае село да се едуцираат дете”, дали учењето на поединечните аспекти  на финската политика нуди водич за македонскиот, косовскиот, албанскиот или босанскиот  Министер за образование?

Всушност, вистинската лекција – главната поента е да се нагласи и дискутира  од балканска  перспектива – може да биде поинаква и многу базична. Не дека е  најважен овој или оној аспект од финското образование, јавната администрација или социјалната политика. Тоа е општиот став кон напредокот и развојот, во смисла на она кои прашања најмногу значат, која обликува како да распределите дел од највредните ресурси … времето и вниманието.Реалната и значајна разлика меѓу Македонија и Финска се интересите на луѓето  – носители на одлуки, родителите, наставниците – со што тие сметаат дека е доволно важно за да се борат  сѐ додека не најдат поединечни подобрувања.

 

Sculpture in Helsinki overlooking the Baltic Sea Title: Happiness

Добро е познато дека финските учители се извонредно образовани. Во Финска наставниците во основно училиште мораат да имаат завршено магистерски студии и мораат да имаат направено вистинско истражување во образованието во рамки на студиите. Од нив се очекува да размислуваат сериозно за активностите во кои се впуштаат. Од нив се бара да размислуваат за основното образование, да поставуваат поинакви и нови прашања за тоа на што се базира и на што може да се базира успехот. На овој начин тие заземаат простор во широка национална диксусија.

Дали ова е дел од образованието на учителите низ Балканот? Дали учителите во Македонија или Косово имаат мислечки педагошки вештини? Дали образованието како такво е главен субјет на нивното образование?

А што е со креаторите на политики? Дали дебатите за образовните политики во Западен Балкан се продолжуваат на база на емириски истражувања? Дали реформите се темелат на реалните проценки на статус-кво? Дали образовните политики се дискутираат сериозно во националните парламенти?

Мислам дека повеќето од вас кои го читате ова ќе се посомневате дека воопшто постојат одговори на овие прашања. Но, како овие состојби можат да се променат? I

Да ги земеме резултатите од ПИСА од 2012 година и да ја споредиме Македонија со Финска:

ПИСА ресултати математика – 2012

Шангај – топ држава 613
Холандија (топ ЕУ 15) 523
Естонија (топ ЕУ 13) 521
Хрватска 471
Србија 449
Турција 448
Бугарија (најслаба ЕУ држава) 439
Црна Гора 410
Албанија 394
Босна и Херцеговина
Македонија

ПИСА резултати – читање 2012

Шангај 570
Финска (топ ЕУ 15) 524
Полска (топ ЕУ 13) 518
Хрватска 485
Турција 475
Србија 446
Бугарија (најслаба ЕУ држава) 436
Montenegro 422
Albania 394
Bosnia and Herzegovina
Macedonia

ПИСА резултати – наука 2012

Шангај – топ држава 580
Финска (топ ЕУ 15) 545
Естонија (топ ЕУ 13) 541
Хрватска 491
Турција 463
Србија 445
Кипар (најслаба ЕУ држава) 438
Црна Гора 410
Албанија 397
Босна и Херцеговина
Македонија

Во 2012 Финска има најдобри резултати во наука и читање од сите членки на ЕУ. Полска и Естонија, исто така, имаат добри резултати. Србија е полоша од Турција. Албанија помина навистина лошо.

А Македонија? Воопшто и не зема учество на тестот! And Macedonia? It did not even take the test! Сето ова е сè повеќе и повеќе збунувачки со оглед на драматичните резултати кога Македонија го направи тестот, еднаш и за последен пат, во 2000 година:

“На најдолниот крај од скалата, 18 отсто од учениците од земјите на ОЕЦД и над 50 отсто од учениците во Албанија, Бразил, Индонезија, Македонија и Перу имаат Ниво 1 вештин или подолу. Овие ученици, во најдобар случај можат да се справат само со најосновните задачи на читање. Студенти кои учествуваа во тестот не се случајна група”, се вели во известувањето од тестот на ОЕЦД.

Процентот на студенти со сериозни потешкотии при читањето во 2000 е следниов:

 

Level 1 and below!
Финска 7
Полска 15
Унгарија 23
Грција 25
Бугарија 40
Македонија 63
Албанија 71

Има и пошокантни детали:

под ниво 1 ниво 1 ниво 2 ниво 3 ниво 4 ниво 5
Македонија 35 28 24 11 2 0
Албанија 44 27 21 8 1 0
Бугарија 18 22 27 22 9 2
Грција 9 16 26 28 17 5
Унгарија 7 16 25 29 18 5
Финска 2 5 14 29 32 18
Полска 0 15 24 28 19 6

 

(Македонија токму сега по 14 поминати години реши да го земе учество во тестот по втор пат. Дали е ова можеби почеток на една поинаква дебата?)

Сите лидери имаат лимитиран буџет на внимание. Кои се мислите на премиерите и министрите кога си легнуваат навечер и кога се будат наутро? Кои прашања им ги поставуваат на странските гости? Таткото на модерниот менаџмент Питер Дракер, еднаш напиша:

“Ние со право сакаме да задржиме што е можно повече топки во воздухот како циркуските жонглери. Но, дури и тие го прават тоа околу 10 минути и не повеќе. Ако жонглерот пробуваше да го прави тоа подолго, сигурно кога тогаш ќе ги испуштеше топките“.

Најпосле, единствениот тотално нефлексибилен ресурс кај секој поединец е времето – родител или премиер – тоа е времето. Ова е се разбира точно и за политичката класа. На кои активности им се посветени? Што се дебатира во парламентот, во локалната самоуправа, во здруженијата на родители или наставници, што? Ако обрзованието не една од овие теми, тогаш е разбирливо зошто Македонија не може да фати чекор со остатокот од Европа. Може да се претпостави и дека моменталната генерација на млади кои излегуваат од училиштата нема да можат да се натпреваруваат со своите врсници низ Европа.

Но, како воопшто едно општество станало толку опседнато со човечкиот капитал, образованието и поттикнувањето на креативноста како што е оваа мала нордиска нација?

 

 

Во суштина, приказната за просперитетот и развојот на Финска е приказна за прераспределба на време и внимание. Тоа е приказна за фокус, за тоа како  со текот на времето, делумните промени можат да доведат до драматични трансформации.

Финска не е  отсекогаш успешна приказна за каква што ја знаеме  денес. Овој успех е резултат на визијата на националната политика. Тоа е приказна за неверојатен успех.

“Финска без дилеми може да претендира за еден од најголемите успеси на модерната ера,” вака почнува предговорот на Дејвид Кирби во книгата „Кратка историја на Финска“.

Тој додава:

“Трансформацијата на она што безмалку еден век претставуваше лошо земјоделско земјиште на северната периферија на Европа во една од најпросперитетните држави на Европската унија денес е една извонредна приказна, но тоа воопшто не значи дека приказната е спокојна”.

Фред Синглтон ја започнува својата Куса историја на Финска вака:

“Денес Финците се една од најпросперитетните, социјално прогресивни , стабилни и мирољубиви нации во светот“.

Но, ќе запише Синглтон „домот на Финците од прва воопшто не ветуваше дека може да биде база за една успешна држава“.

Зошто успехот на оваа држава се именува како „неверојатен“? Повеќето пресметки за предодреденоста на успехот започнуваат со епската тема – природата. Фред Синглтон за ова ќе забележи „во текот на историјата Финска не можеше да привлече освојучи или трговци во една далечна земја на езера и шуми со студени зими“.

Со други зборови, природните богатства не можат да објаснат зошто Македонија е полоша од Финска денес. Ниту пак, климата. Финска има долги, темни и студени зими. Тогаш морето, главниот начин на транспорт, замрзнува во 90 проценти па мора вештачки да се одрзмнува за да може да биде функционално. Оваа клима претставува сериозно ограничување во земјоделството. Во северниот дел снегот ја покрива земјата дури 22 дена.

Успехот не е ниту прашање на суровини. Во споредба со своите соседи, Норвешка и Русија, Финска има ограничена природни ресурси, настрана шумите од бор и смрека  кои покриваат половина од територијата. Поради студот, овде се е поскапо – од изградба на транспортни мрежа до фабрики за греење. Во 1918 година Финска уште беше првенствено земјоделски општество. Половина од нејзиниот БДП добиени од земјоделството. Повеќето не-земјоделски активности се фокусирани на дрво и пулпа.

А геополитиката? И дали балканските нации не се подеднакво „проколнати“ со својата географија?

Всушност, и геополитиката во Северна Европа во 20 век не е баш за оние со слабо срце. Со векови контролата врз Јужна Финска е од стратешко значење во големите борби за власт: помеѓу Шведска и Русија во 19 век; помеѓу Германија и Советскиот сојуз во 20 век.

Финците, исто така, се соочуваат со уште еден предизвик познат на балканските народи: јазичен конфликт. Со векови па до модерната ера, финскате елита зборуваше шведски. Финска икона од 20 век, генералот Густаф Манерхајм или финскиот ататурк – зборуваше многу подобро шведски од фински. На Финска и треба време за нејзината култура да биде признаена дури и од своите наблиски соседи, Швеѓаните.

Финците добиваат еднаков статус во администрацијата со Швеѓаните единствено во 1863. Кога еден барон во 1884 година на имот на благородништвото ќе се обрати на фински, тоа ќе предизвика сеопшт бес. Во 1880 помалку од една третина од училиштата се на фински јазик. Во 1900 тие се само две третини.

Реалноста на неодамнешното економско минато на Финска почива на длабока сиромаштија. Финците се соочуват со катастрафални времиња на глас во 1860 од кој што стотици илјади умираат. Слоганот по кој се живее во 1860 гласи „Природата го истура бесот врз нашиот народ. Емигрирај или умри!“ На почетокот на 20 век Финска е дом на земјоделци без земја и безимотни работници. почетокот на 20 век Финска беше дом на многу станари земјоделците и Безимотните работници. Во 1910 година повеќе од половина од фармите се помали од пет хектари, односно помали од минимумот со кој според прописите на Сенатот може да добијат субвенции. Ова ги потхранува политичките тензии и ги зголемува фрустрациите. Финските сиромашни селани се подготвени да ја излеат одмаздата кон побогатите земјоделци, па сето ова води до граѓанска војна веднаш по независноста во 1917 година.

Историјата на раната финска демократија е во знакот на конфликтите. Веднаш штом станува независна од руската импреија, Финска се втурнува во граѓанска војна помеѓу „Црвените“ и „Белите“. Исходот од војната само потврди дека германските трупи неминовно доаѓаат во Хелсинки. По инвазијата од страна на Русија во 1939 година, Финска беше принудена да ја отстапи територијата на посилниот сосед и да прифати поместување на 400.000 бегалци од Карелија. Потоа следи катастрофалниот сојуз на финската демократија со германските нацисти кога заедно се втурнуваат во „света војна„ за завземање на Карелија. Ова доведе од друга загуба на советсктите војници во 1944. Следи уште една војна против германските војници во Лапонија. На овој начин, во правата половина на 20 век Финците се бореа во три војни.

По втората светска војна Финска мораше да плати огромни репарации кон Советскиот сојуз. Повоена Финска беше принудена да расели стотици илјади, а остана и надвор од маршаловиот план и не доби американска помош. Финска дури не се ни приклучи кон Советот на Европа се до мај 1989 година.

По втората светска војна или непосредно пред навидум невозможната трансформација на грдото пајче во величествен лебед, финските лидери решаваат да ги напуштат сите поголеми геополитички аспирации. Тие се откажуваат од таканаречениот “Концепт на Голема Финска.” Нивните лидери сега го дефинирани финскиот национален карактер преку прагматизам. Манерхајм, генералот кој тогаш станува претседател, го предводеше патот:

“Манерхајм сфати дека Финска веќе не би можеле да биде бастион за судирите помеѓу христијанската цивилизација и варварските орди на болшевизмот. Немаше повеќе простор за крстоносните војни против исконските непријатели. Наместо тоа, имаше трезвени благодарност за тоа што ако Финска требаше да преживее и да успее како едно демократско општество, тогаш мораше да најде начин мора да опстојува во мир со џиновскиот источен сосед”, ќе забележи авторот Синглтон во книгата.

Синглтон ќе ја опише оваа точка на пресврт како вртење грб на романтичниот национализам.

Финска мораше „да се соочи трезвено и без илузии со мрачната вистина дека единствениот пат кој опстанокот води во обратна насока од оној кој претходно го следеа. Романтичниот национализам од 19 век кој одигра витална улога во формирањето на финскат нација повеќе не можеше да понуди ниту комфорт ниту поддршка“

Сега финските елити се фокусирани на растот, и покрај несигурното геополитичко соседство. Земјата систематски ги развива своите компаративни предности од дизајнирање на апарати за домаќинство до развивање дрвни продукти. Синглтон ќе забележи:

„Емерсон сигурно би можел да мисли на Финска кога рекол дека „ако човек може да ја напише подобрата книга или да направи подобра стапица за глувци од неговиот сосед, тој, дури и ако ја изгради својата куќа длабоко во шумата, светот ќе бетонира патека до неговата врата“.

Клучно за една од „подобрите стапици за глувци“ е финскиот образовен систем сам по себе. Во 1952 година 9 од 10 Финци имаат завршено само основно образование (7 или 9 години). Кон крајот на 1970 три четвртини од возрасните Финци имаат завршено само базична форма на образование. Финска беше извозник на работна сила се до 1980 кога  бројот на Финци кои работат во Шведска изнесуваше 750.000 луѓе или најголемата емигрантска заедница во таа држава.

Да се образоваат луѓето најдобро што може, да се позајмуваат најдобрите идеи од другите и да се мотивираат луѓето во воспитно-образовниот процес….сето ова е центарот на финскиот идентитет. Класичната финска литература е интерпретирана токму во ова светло. Финската национална приказна е приказна за триумфот на образованието над сиромаштијата, триумф на умот над материјата. На наставниците во основните училишта се гледа како на носители на националните идеи. Тоа е наратив граден на морална бајка. Дури и финското национално движење од 19 век е интерпретирано низ образованието. Дури и на приказната од финскиот национален еп „Калевала“ се гледа како на славење на менталната агилност. Првата финска новела „Седум браќа“ е четиво кое ја слави вредноста на учењето.

Една симболична не-херојска приказна за креативноста насочена кон подобрувањето на животот доаѓа од учителката Маију Гебхард. Таа пресметала дека финските домаќинки поминуваат 30.000 часови од животот во перење и сушење на садови или еднакво на 3.5 години од нивниот живот. Така таа го измисли плакарот за сушење алишта кој денеска е инсталиран во секој фински дом. Финската фондација за иновации ова го смета за еден од најзначајните фински изуми на милениумот.

 

Креативност и секојдневен живот

 

Всушност, финската приказна е како бајките – од партали до богатство. Како детските приказни за обичните луѓе кои се отпишани од сите како помалку вредни, а кои одеднаш застануваат под светлото на сцената и се испоставува дека се исклучителни.

Се уште не знам многу за Финска, но чувствувам дека нивната приказна вреди да се раскажува на Балканот. Во овој пост-хероиче наратив на една малечка земја, образованието се смета за тајната состојка на националната трансформација, еквивалент на спанаќот кој го трансформира Попај морнарот или магичната ламба на сирачето Аладин.

Тука е и централната лекција која нема ништо заедничко со бајките. Штедење на време и напор преку едноставни изуми за секојдневниот живот, креирање елегантна керамика за домаќинствата, промислување на сите аспекти на образовниот систем – сето ова бара време, но и уште повеќе внимание. Фокус. Фокус од страна на лидерите, интелектуалците и обичните луѓе.

 

Скопје 2014

А сега погледнете го Западен Балкан низ призма на раниот 21 век.

Погледнете ги нештата со кои се опседнати лидерите во Скопје. Големи престижни проекти на кои се фокусирани нивното време и внимание.(Да, некој можеби ќе рече „ете и тие позајмуваат нешто од соседите Грци, но, сепак, модерна Грција не е Финска со причина).

Погледнете ги нештата за кои дискутираат интелектуалците, академиците и политичарите во Босна и Херцеговина. Многу ретко тие дебати се за „правање подобра стапица за глувче“, а многу повеќе – ако постоеја бајки ние ќе имавме нов устав и сите одеднаш ќе бевме среќни.

Погледнете како се насочени времето, енергијата и парите на Косово. Колку споменици на војници се направија…а колку се направија библиотеки каде што би можеле да се образоваат идните генерации?

Веројатно сега можеме да дадеме одговор на прашањето зошто Македонија не е Финска. Недостига национален наратив кој ќе го слави прагматизмот, обичниот човек, образованието и просветителите како нациоални херои на иднината. Македонија застана онаму каде што беше Финска пред еден век во однос на зајакнувањето на позицијата на жената. Македонија не бега од националниот романтизам, туку напротив, се уште го слави.

Еден ден на Западен Балкан ќе се појават лидери со кои ќе се гордееме, лидри кои ќе градат музеи на науката и дизајнот наместо храмови на мртви воини и бандити. Но, кога ова ќе се случи, останува да видиме.

 

 

Acting now on political prisoners – Six proposals for debate in Berlin

Today Monday, 2nd of June, at 4 pm in Berlin ESI, together with the German Federal Commissioner for Human Rights, organises  a public debate on the future of political prisoners in Europe. Our goal is to raise the awareness about this issue and about the current failure of international organisations. It is also to discuss concrete proposals on what to do next.

It certainly seems the right moment to focus on this issue. A few days ago I got a message from Leyla Yunus, one of Azerbaijan’s most respected human rights defenders:

“No support from CoE!

All of us hostages. procurator do not return our passports, which they took illegally!

Leyla”

 

Leyla Yunus Foto: Christian HassLeyla Yunus

 

We are hearing a lot from people already in prison in Azerbaijan about the economic hardships faced by their families as a result of their captivity. They also often rely on lawyers they cannot afford to pay and who therefore work pro bono, with a significant risk of later being harassed for this very work.

For all these reasons ESI and the Norwegian Helsinki Committee have put together a set of concrete proposals for discussion in Berlin. We will share it at the conference, discuss it more on Tuesday with leading practitioners, and then put it online after receiving more ideas. Here are some of these concrete ideas – an excerpt from our paper – for your feedback:


Introduction

In 2014 there are, once again, a growing number of people in Europe who are jailed for no other reason than for disagreeing with their government.

In Azerbaijan, we witness at this very moment a wave of repression against independent journalists, youth protesters, election observers, opposition leaders and Muslim believers, with many receiving long jail terms. In Russia, people who participated in peaceful protests in Moscow’s Bolotnaya Square after Vladimir Putin’s re-election in 2012 have received tough sentences. Many other activists and government critics have also been brought before the courts. Ukraine, until recently, held political prisoners. There are many political prisoners in Belarus.

Europe has the densest network of human rights NGOs in the world. All European states, with the exception of Belarus, are also members of the Council of Europe. They have thus signed and ratified the European Convention on Human Rights. They have committed themselves to respecting fundamental rights and freedoms. Belarus has accepted the human rights obligations of OSCE membership. But the problem persists, and is in fact getting much worse.

Proposal I: a European website on political prisoners

We propose to create a website on political prisoners in Europe, supported by a coalition of human rights NGOs. This could help focus and mobilise public attention.

The website would highlight all cases of people arrested for their views or on other politically motivated grounds in European countries.

In particular, it would include and consider as political prisoners for this project the following individuals, and make clear these sources:

–          all prisoners of conscience recognized by Amnesty International,

–          all presumed political prisoners identified by PACE rapporteurs,

–          all other relevant cases identified by reputable human rights organisations, including Human Rights Watch, Reporters without Borders, the Committee to Protect Journalists, Article 19, as well as leading national human rights organisations, which have a methodology and resources and a definition to establish their lists.

Such a website would feature prisoners’ photos, biographies and information on developments in their cases. The aim would help raise awareness of political prisoners among the European public.

There might also be a separate section on alleged political prisoners. NGOs and human rights activists can submit information to the website administrator on who in their view should be included in this category and whose case would deserve to be looked at more closely. These would add pressure on the Council of Europe to find ways examine these prisoners’ cases and establish whether there are systemic patterns of politically motivated persecutions.

 

Proposal II: Effective support mechanisms for families

and lawyers of political prisoners

How can one most effectively mobilize support for families of political prisoners and their lawyers? What existing aid channels are there, and which organizations have already been involved? Where do gaps exists? Are there opportunities for better cooperation in raising the awareness of the need for support among different NGOs?

There appears to be a need for new support mechanisms, for ordinary people to contribute to them and for better ways to advertise them.

 

Proposal III: Establish a standing Expert Commission on Political Prisoners

The Council of Europe needs a new professional and credible mechanism to address the issue of political prisoners. The mechanism must be potentially applicable to any member state where a systemic pattern of repression is suspected. Its work must be compatible with the work of other institutions (the Court and rapporteurs) and complement their work. A new Expert Commission on Political Prisoners could meet both requirements.

The initiative for creating such a panel can come from the Secretary General or the Committee of Ministers. The panel then would be set up by the Committee of Ministers, which is authorized to set up “advisory and technical committees or commissions.”This would require a two-thirds majority of votes cast with a minimum of 24 votes in favour. No member state would have a veto. This panel would become active if one of the following Council of Europe institutions finds a systemic pattern of politically motivated repression!

The proposed panel on political prisoners could be composed of 3 to 7 experts. These should be former judges, presidents of national courts or senior human rights lawyers. . They would act in their individual capacity. The panel would receive necessary resources and a budget for travel, translation, legal aid, and other expenses.

Several institutions would have the right to independently appeal to this Expert Commission to begin work and examine the situation and cases in any country where they are suspecting systemic repression.

–          PACE rapporteurs of any committee; the president of PACE; or the PACE bureau.

A new PACE rapporteur on political prisoners could also ask the Commission to examine – with more resources than a rapporteur will ever have – whether there is a pattern of systemic repression, which would make his or her political work easier.

–          The Council of Europe’s Commissioner for Human Rights.

–          The Secretary General.

–          A number (to be determined) of member states of the Committee of Ministers

The commission’s work would consist of investigating individual cases in a quasi-judicial capacity, but not leading to legally binding judgements, to see if there is a systematic pattern of abuse. Suggestions for cases to examine would be submitted both by the Council of Europe’s own institutions and by local and international NGOs or human rights defenders.

The panel would select a limited number of pilot cases and examine them first. Then, it would complete draft opinions on whether these individuals are political prisoners according to the PACE 2012 definition and ask the authorities of the country for feedback. After this, it would finalize its opinions and set a reasonable deadline for the authorities to react by granting a release or retrial and carrying out reforms to stop systemic abuse of this kind.

After the deadline, either the Secretary General or a PACE rapporteur for political prisoners or the Commissioner for Human Rights should assess whether the authorities have acted on the findings of the experts.

If this is not the case, the Assembly and the Committee of Ministers should consider sanctions, including a boycott of official Council of Europe meetings in this country and loss of voting rights. Also, no such country would be able to assume the chairmanship of the Council of Europe as long as the situation is not resolved.

A similar panel of legal experts was already successfully used by the Council of Europe in 2001-2004 for Azerbaijan. The combined efforts of the experts and PACE rapporteurs led to the determination that there were 62 presumed political prisoners in Azerbaijan and to the release of hundreds of alleged political prisoners in the country.

Currently in the case of Azerbaijan, PACE did already adopt a resolution on 23 January 2013 stating that there were not only individual cases but in fact a systemic pattern of arrests. The Council’s Commissioner for Human Rights has also identified “selective criminal prosecution” of dissenters in Azerbaijan. Either of these findings would in the future automatically trigger the Commission to look into the situation more closely.

Proposal IV: The future of the Russian delegation in PACE

In April 2014, following Russia’s annexation of Crimea and military involvement in the Ukraine crisis, PACE voted to suspend the voting rights of the Russian delegation until the end of the year. It should be considered to link the restoration of voting rights to progress on other human rights issues, not limited to Ukraine, and in particular to addressing all concerns about political prisoners.

Proposal V: Azerbaijani chairmanship of the Committee of Ministers

On 14 May, Azerbaijan assumed the six-month chairmanship of the Committee of Ministers. There is consensus among human rights NGOs that the situation with political prisoners has markedly deteriorated in Azerbaijan. This has also been publicly confirmed by various institutions of the Council of Europe. On 29 April, the Council’s Human Rights Commissioner Nils Muiznieks issued a statement on Azerbaijan, in which he condemned “unjustified or selective criminal prosecution of journalists and others who express critical opinions.”

On 22 May, Secretary General Thorbjorn Jagland published an op-ed in European Voice, in which he conceded that Azerbaijan was “known in Western capitals for stifling journalists and locking up opposition activists” and maintained that the Council of Europe was not blind to violations. The same day, ECtHR issued a judgment saying that the Azerbaijani authorities had arrested opposition leader Ilgar Mammadov to “silence and punish” him for criticising the government.

On 23 May, PACE President Anne Brasseur spoke in Baku, mentioning a “more than worrying state of affairs” in Azerbaijan, criticising the deterioration of freedom of expression, assembly and association, and calling on the government to release Ilgar Mammadov.

There is a consensus on the seriousness of the problem. There should now also be an appropriate reaction. One clear measure to be considered now would be to hold no Council of Europe meetings and events in Azerbaijan until Ilgar Mammadov, on whom the ECtHR has already ruled, is released.

Secondly Azerbaijan should officially agree to the appointment of a new PACE rapporteur on political prisoners and commit itself to cooperation.

Thirdly, the Secretary General and the Committee of Ministers should establish an Expert Commission as outlined above.

Proposal VI: an EU visa panel for human rights violators

The European Union has the power to sanction human rights violators. One type of sanctions (“restrictive measures”) are travel bans. Traveling to the EU is not an inherent right. It is a privilege that governments are free to deny. Sanctions can be proposed by member states and the High Representative for Foreign Policy, who can also act together with the European Commission.

The body responsible for imposing sanctions is the Council of Ministers. It does so by adopting – unanimously – a document called a “decision”. For travel bans, no additional legislation is necessary, and member states are obliged to directly implement the Council’s decision. Travel is a privilege, not a right. The EU needs to develop a forward-looking policy of denying entry and visa to human rights violators from Russia, Azerbaijan and other states.

To do this, member states could sponsor an independent commission of senior former judges, who would make annual recommendations to the Council of Ministers on who should be barred from entry.

This proposal avoids two pitfalls: it is not summary justice and it provides a mechanism for appeal. The independent commission would review its recommended blacklist annually, providing room for appeal. The whole process would also ensure transparency. This would increase pressure on EU governments to act, spur debates, and create a credible process that human rights defenders can use.

Conclusion: a campaign “2015 For a Europe without political prisoners”

Many of the most respected human rights organisations have their roots in campaigns on behalf of political prisoners: Amnesty International (the 1961 letter by Peter Berenson on “The forgotten prisoners”), Human Rights Watch (the Helsinki committees to support dissident in Eastern Europe and the Soviet Union).

After the end of the Cold War it seemed for a short moment as if this particular problem no longer haunts Europe. Now it has returned. This is a test of the ability and compassion of European civil society, and of the organisational capacity of human rights defenders. A reactive approach is clearly no longer enough.

Combined efforts pay off. Concrete initiatives and proposals can be brought together under the banner of a Europe-wide campaign “2015 For a Europe without political prisoners.” Such an effort would be a joint effort of different independent human rights NGOs. The strategy could encompass all these various elements:

–          highlighting stories of individual victims better;

–          mobilising support for victims, their families and lawyers;

–          mobilising think tanks and NGOs to monitor and analyse PACE and its members;

–          taking back and using existing mechanisms in the Council of Europe;

–          setting up a new mechanism in the Council of Europe to look into systemic imprisonments on political grounds in member states,

–          institutionalising a process for visa bans for human rights offenders by the EU.


In accordance with Article 17 of the Statute of the Council of Europe: “The Committee of Ministers may set up advisory and technical committees or commissions for such specific purposes as it may deem desirable.”

PACE Resolution 1917 (2013) “The honouring of obligations and commitments by Azerbaijan”, 23 January 2013, para. 14.

 

Azerbaijan - Chairman of “REAL” movement Ilgar Mammadov and Deputy chairman of Musavat Party Tofig Yagublu

Ilgar Mammadov and Tofiq Yagublu, two political prisoners in Azerbaijan

A few days ago a  relative of another political prisoner in Azerbaijan, Tofig Yagublu, forwarded me this appeal:

“I have been sentenced to prison term on absurd charges since I fight for democratization of Azerbaijan, for its transformation into the part of the progressive world. So that you have an idea about absence of any justification for charges against me, I would like to state that, those charges have as much relevance to you as it has to me.

Due to aggressive actions of Russia against Ukraine the humanity is on the brink of its another tragedy. It is a problem of lack of democracy. Russia’s complacent, illogical and unfair actions are due to lack of democratic society and democratic government formed in accordance with popular will. Would Russia be able to act complacently and carelessly like this, had it had democratic societies in the countries surrounding it?

Therefore, one of the most effective ways of helping Russia is seriously supporting democratization process in surrounding former soviet countries. The Azerbaijani authorities are illegitimate and corrupt. The amount of money stolen by these authorities from the people is way more than the state budget. There have not been any free and fair elections in Azerbaijan since Aliyevs came to power in Azerbaijan. The OSCE ODIHR opinion on the presidential elections held in the autumn of 2013 was the most critical and strict among the opinions stated until present. But even this critical evaluation is lenient compared to the objective reality.

The statements of the authorities with regards to absence of democracy and human rights problems in Azerbaijan is similar to what the USSR leadership used to say on the same topic, and to what the North Korean leadership is saying now. The incumbent government is using energy resources and its important geographical location to refrain from carrying out its international obligations on democracy and human rights. Unfortunately, they have been successful in this until present.

Take into consideration that, political parties and civil society organizations fighting for democracy in Azerbaijan unambiguously see the happy future of Azerbaijan in integration to the West, to EU and NATO. Under such circumstances, the interests of the Azerbaijani people and the progressive world will be ensured more effectively and in a more guaranteed way, unlike in case of existence of the regime, which is staying in power through the Kremlin’s support.

Therefore, it is obvious that, significant pressure on the incumbent regime to start democratic reforms in Azerbaijan is an objective necessity. Under such circumstances, carrying out of the June session of OSCE PA in Baku is withdrawing in front of the Azerbaijani authorities, which have closed the Baku office of this organization and have declared war against the Warsaw bureau due to its negative opinion on the elections. It is difficult to understand this step.

The First European Olympic Games will be held in Baku in the summer of 2015. Shortly after this competition the parliamentary elections will be held in the country. It is very illogical and unfair that, such an event will be held in a country which lacks basic freedoms, prisons of which are full of political prisoners, where free press is mercilessly strangled, on the brink of another election fraud. Those Games shall be boycotted. Until the start of real democratic reforms under the monitoring and guarantee of the international organizations in Azerbaijan, all possible sanctions shall be applied against the Azerbaijani authorities.

Tofig Yagublu, political prisoner 17.03.2014 “